Vitaminler, yaşamı sürdürebilmek için, vücudun küçük miktarlarda ihtiyaç duyduğu organik bileşiklerdir. Çoğu vitamini yiyeceklerden alınır çünkü insan vücudu vitaminleri ya yeterince üretmez ya da hiç üretmez.
Her organizmanın farklı vitamin gereksinimleri vardır. Örneğin, insanların C vitamini veya askorbik asit tüketmesi gerekir, ancak köpekler buna ihtiyaç duymaz. Köpekler kendi ihtiyaçları için yeterli C vitaminini üretebilir veya sentezleyebilir, ancak insanlar fizyolojik olarak bunu yapamazlar.
Benzer şekilde insanların D vitamini almaları için güneş ışığına maruz kalmaları gerekir, çünkü yiyeceklerde yeterli miktarda D vitamini bulunmaz. Bununla birlikte, insan vücudu güneş ışığına maruz kaldığında D vitaminini sentezleyebilir. Bu nedenle, D vitamini sıklıkla “güneş ışığı vitamini” olarak adlandırılır. Farklı vitaminlerin vücutta farklı rolleri vardır ve her biri farklı miktarlarda gereklidirler.
Vitaminler ve Özellikleri
Bilinen 13 vitamin çeşidi vardır.
Vitaminler suda veya yağda çözünürler.
Yağda çözünen vitaminlerin vücutta depolanması suda çözünenlerden daha kolaydır.
Doğal besinler en iyi vitamin kaynaklarıdır. Ancak bazen eksikliğe bağlı olarak doktorlar tarafından vitamin takviyeleri kullanımı tavsiye edilebilir.
Yağda Çözünen Vitaminler Nelerdir?
Yağda çözünen vitaminler A vitamini, D vitamini, E vitamini ve K vitaminlerini içerir. Bu vitaminler yağda çözülürler ve vücutta depolanabilirler. Bu vitaminler cilt, görme yetisi, bağışıklık sistemi, kemik ve kas sistemi gibi farklı vücut yapılarının metabolik faaliyetlerinde görev almaktadır.
Suda Çözünen Vitaminler Nelerdir?
Suda çözünen vitaminler arasında B vitamini kompleksi B1, B2, B3, B5, B6, B7, B12, Folat ve C vitamini bulunur. Bu vitaminlerin vücut tarafından emilmeleri ve depolanmaları için suda çözünmeleri gerekir. Vücudun kullanmadığı, fazla miktardaki suda çözünen vitaminleri böbrekler yoluyla dışarı atılır. Bu besinler doğrudan kan dolaşımında emilir. Bu sayede enerji oluşumunda görev alırlar. Ayrıca yorgunluk ve bitkinlik hissinin azalmasına, bağışıklık sistemine, protein, glikojen metabolizmasına ve hücre oluşumuna katkıda bulunurlar.
Hangi Vitamin Hangi Besinde Bulunur Ve Faydaları Nelerdir?
A Vitamini (Retinoidler)
Görme yetisinin, bağışıklık sisteminin, mukoza zarlarının ve cildin oluşması ile korunmasına yardımcı olur. A vitamini olan yiyecekler arasında yumurta, balık, tereyağı, tatlı patates, havuç, kabak, ıspanak ve mango bulunur.
D Vitamini (Kalsiferol)
Fosfor ve kalsiyum gelişimi için gereklidir. Sağlıklı diş ve kemiklerin oluşumuna ve korunmasına yardımcı olur. D vitamini içeren besinler süt veya margarin ve yağlı balıktır.
E Vitamini (Alfa-Tokoferol)
E vitamininin indirgenmiş formunun yeniden oluşmasıyla C vitamini oluşur. E vitaminli yiyecekler bitkisel yağlar, margarin, buğday tohumu, yapraklı yeşil sebzeler, kepekli tahıllar ve fındıktır.
K Vitamini
Kan pıhtılaşması için gereklidir ve kemiklerin korunmasına katkıda bulunur. K vitamini besinleri lahana, karaciğer, yumurta, süt, ıspanak, brokoli, lahanası, lahana ve diğer yeşil sebzeler.
B1 Vitamini (Tiamin)
Kalp fonksiyonları ve enerji oluşumu için metabolizmaya katkıda bulunur. B1 vitamini içeren besinler kahverengi pirinç, jambon, soya sütü ve karpuzdur.
B2 Vitamini (Riboflavin)
Görme yetisinin, cildin ve kırmızı kan hücrelerinin korunmasına fayda sağlar. B2 vitamini içeren besinler süt, yumurta, yoğurt, peynir, et, yeşil yapraklı sebzeler, kepekli tahıllar ve tahıllardır.
B3 Vitamini (Niasin)
B3 vitamini bir antioksidan gibi davranır ve hücre sinyallemesinde ve DNA'nın yapımında ve onarımında rol oynar. B3 vitamini et, kümes hayvanları, balık, kepekli tahıllar, mantarlar, patatesler ve fıstık ezmesinde bulunur.
B5 Vitamini (Pantotenik Asit)
Yorgunluk ve bitkinliğin azalmasına katkıda bulunur. B5 vitamini içeren besinler tavuk, yumurta sarısı, tam tahıllar, brokoli, mantar, avokado ve domates ürünleridir.
B6 Vitamini (Piridoksin)
Kırmızı kan hücrelerinin oluşmasına, beyin fonksiyonlarının korunmasına yardımcı olur ve protein sentezini destekler. B6 vitamini içeren besinler et, balık, kümes hayvanları, baklagiller, soya peyniri ve diğer soya ürünleri, patates, muz ve karpuz gibi narenciye olmayan meyvelerdir.
B7 Vitamini
Makro besin öğeleri metabolize etmek, saç ve cildi korumak için gereklidir. B7 vitamini içeren besinler kepekli tahıllar, yumurta sarısı, soya fasulyesi ve balıktır.
B12 Vitamini (Kobalamin)
B12 vitamini Metabolizmaya, kırmızı kan üretimine ve merkezi sinir sisteminin korunmasına yardımcı olur. B12 içeren gıdalar et, kümes hayvanları, balık, süt, peynir ve yumurtadır.
B9 Vitamini (Folat)
B9 vitamini folat ve folik asit olarak da bilinir. Hücre bölünmesi ve kan oluşumu için gereklidir. Kuşkonmaz, bamya, ıspanak, brokoli, baklagiller ve portakal suyu B19 vitamini içerir.
C Vitamini (Askorbik Asit)
C vitamini, sağlıklı diş ve diş etleri için, yaraların iyileşmesi ve demirin vücut tarafından emilimi için faydalıdır. Meyve ve meyve suları, patates, brokoli, ıspanak, çilek, domates ve brüksel lahanası C vitamini içeren besinlerdir.
Fazla Vitaminin Vücuda Faydası Var mıdır?
Ne kadar çok vitamin ve mineral tüketirseniz o kadar sağlıklı olacağınızla alakalı bir kanı vardır, ancak durum pek öyle değildir. Yağda eriyen vitaminleri vücutta depolanabildiği için tehlikeli seviyelerde birikebilirler. Suda çözünen vitaminler vücutta tutulmadığı ve idrar yolu ile dışarı atıldığından fazla alınmalarının bir faydası olmayacaktır.
Vitamin Takviyesi Almanız Gerekir mi?
Kepekli tahıllar, fındık, süt ürünleri, et, yumurta, taze meyve ve sebzelerle dolu çok çeşitli ve sağlıklı bir diyetiniz varsa, vücudunuzun çalışması için ihtiyacı olan miktardaki vitamin ve mineralleri tüketiyor olursunuz. Günlük ihtiyacınızı karşılamadığınızdan endişe ediyorsanız veya diyetinizde önemli bir değişiklik yaptıysanız (et veya süt ürünlerini çıkarmak gibi), doktorunuza danışarak vitamin takviyesi alabilirsiniz.